Petrus Alamire, calligraaf, kopiist, uitgever, zanger (en nog veel meer)

We weten niet wanneer Petrus Imhoff (zijn oorspronkelijke naam) is geboren. Dat moet tussen 1470 en 1475 zijn geweest. Hij is in elk geval van Duitse oorsprong: uit Neurenberg. De Imhoffs waren een vooraanstaande familie; zij hadden contacten in de Lage Landen, speciaal in Antwerpen.

Daar komt (in 1505) de naam Imhove voor, vanaf 1516 in andere bronnen Van den Hove; deze namen willen duiden op een Vlaamse oorsprong. Hij is in deze periode geregistreerd als broeder van de Illustre Vrouwe Broederschap in ’s Hertogenbosch, toenmalig een belangrijk cultureel centrum. In zijn eerste publicatie ten behoeve van de Broederschap blijkt ondubbelzinnig zijn Duitse afkomst. Petrus noemt zich dan Alamire: A – la – mi – re, de noten a – a’ in het toenmalige hexacord notensysteem.

Zijn lidmaatschap van deze Broederschap is een eerste signaal dat hij zich heeft gevestigd in de Lage Landen. Waarschijnlijk verhuisde hij van Neurenberg naar Antwerpen (met in zijn bezit een aantal bekende composities). Mede door de uitstekende contacten tussen de Lieve Vrouwe Broederschap van Antwerpen en ’s Hertogenbosch vestigde hij zich in 1496 in deze laatste stad. Het is ook duidelijk dat hij in de kathedraal als zanger functioneerde.

De centra Antwerpen en ’s Hertogenbosch onderhielden goede contacten met de Bourgondische Hofkapel. Alamire had ongetwijfeld ook contacten met de ‘nieuwe muziek’ van Pierre de la Rue in Mechelen, waar Margaretha van Oostenrijk resideerde, en anderen. We spreken dan over het jaar 1499. Vier jaar later vinden we Petrus Alamire aan het hof van Philips de Schone. In 1505 vertoeft hij in Antwerpen, waar hij samen met Kathlijne Vander Meeren een huis koopt.

In 1508 wordt hij aangesteld aan het hof van aartshertog Karel (V). Hij is vanaf dat jaar tot 1517 lid van de kapel van deze heerser. In deze periode maakt hij twee perkamenten boeken, een voor de keizer, de andere voor Margaretha, de voogdes van Karel V. het is vrijwel zeker dat hij aan dit hof functioneerde als kopiist en als zanger.

Naast zijn activiteiten aan dit hof in Mechelen kopieerde Petrus Alamire voor anderen, met name in Antwerpen waar hij zijn carrière begon. Tussen 1512 en 1520 produceerde hij verschillende gecalligrafeerde koorboeken, vaak prachtig getekend, met missen, motetten en chansons.

Programma

Chanson “Mijns liefkins bruun ooghen” / Mattheus Pipelare
Missa “Mijns liefkins bruun ooghen” – Kyrië / Noel Bauldeweyn

Chanson “Mijn hert altijt heeft verlanghen” / Pierre de la Rue
Missa “Mijn hert altijt heeft verlanghen”- Gloria / Matthieu Gascongne

Chanson “’t Meiskin was jonck” / Jacob Obrecht
Missa ” ’t Meiskin was jonck” – Credo / Heinrich Isaac

Chanson “Tandernaken al op den Rijn” / Jacob Obrecht
Missa “Tandernaken” – Sanctus / Pierre de la Rue

Chanson “In mijnen sin” / Alexander Agricola
Missa “In mijnen sin” – Agnus Dei / Alexander Agricola

Uitvoerenden

Superius
Jojanneke Nijdam
Marlies Hesseling
Monique Koop
Pia Wirtgen
Contra Tenor
Relinde Janssen
Oda Buijs
Ludy Vrijdag
Maarten Kuijpers
Tenor
Eelco Kooiker
Martijn Verbrugh
Kees Klok
Bassus
Hans van de Ven
Kees Doevendans
Paul Fischer

Uitvoerenden

Evelien Wolting – blokfluit
Sascha Mommertz – blokfluit
Eelco Kooiker – klavecimbel
Martijn Verbrugh – viola da gamba

Artistieke Leiding
Renée Kartodirdjo